روایت تاریخی

علامه مجلسی و دیگران مورخین به نقل از کتاب بشارة المصطفی طبری می نویسند: عطیه عوفی' می گوید: همراه جابر بن عبدالله انصاری به قصد زیارت قبر حسین بن علی عليه السّلام بیرون شدیم؛ وقتی به كربلا رسیدیم، جابر نزدیك فرات رفت و غسل كرد و دو جامه نو به تن كرد. كیسه ای را گشود كه در آن 'سعد' (عطری معروف ) بود. آن را به خود پاشید و به سمت قبر سیدالشهدا عليه السّلام حرکت کرد. با هر گام یاد خدا می كرد. نزدیك قبر كه رسید گفت: أَلْمِسْنِيهِ فَأَلْمَسْتُهُ دست مرا بر قبر بگذار. فَخَرَّ عَلَى الْقَبْرِ مَغْشِيّاً عَلَيْهِ دستش را بر قبر گذاشتم. روی قبر افتاد و از هوش رفت. فَرَشَشْتُ عَلَيْهِ شَيْئاً مِنَ الْمَاءِ فَأَفَاقَ بر او آب پاشیدم تا به هوش آمد.

ثُمَّ قَالَ يَا حُسَيْنُ ثَلَاثاً آنگاه جابر سه بار گفت «یا حسین!» سپس گفت: حَبِیبٌ لَا یجِیبُ حَبِیبَهُ  آیا دوست، پاسخ دوستش را نمی دهد؟! جابر بن عبدالله انصاری سپس گفت: أَنَّى لَكَ بِالْجَوَابِ وَ قَدْ شُحِطَتْ أَوْدَاجُكَ عَلَى أَثْبَاجِك‏ چگونه جواب دهی كه رگهایت بریده وَ فُرِّقَ بَینَ بَدَنِكَ وَ رَأْسِكَ و میان سر و پیكرت جدایی افتاده است.

شهادت می دهم كه تو زاده پیامبران و پسر سرور مومنان و هم پیمان تقوا و از نسل هدایت و پنجمین نفر از اصحاب كسایی، و فرزند سرور نقیبان و پسر فاطمه سلام الله علیها سرور زنانی و چرا چنین نباشی كه سالار پیامبر صلى الله عليه وآله وسلم با دست خود غذایت داده و در دامان اسلام بر آمده ای.

خوشا به حالت در حیات و ممات! اما دل مؤمنان در فراق تو ناخرسند است و شك ندارد كه آنچه بر تو گذشت خیر بوده است. سلام و رضوان خدا بر تو باد! گواهی می دهم تو همان راه را رفتی كه برادرت یحیی بن زكریا پیمود.

آنگاه نگاهی به اطراف قبر افكند و گفت: السَّلَامُ عَلَیكُمْ أَیهَا الْأَرْوَاحُ الَّتِی حَلَّتْ بِفِنَاءِ الْحُسَینِ وَ أَنَاخَتْ بِرَحْلِهِ سلام بر شما ای جان های پاك در آستان حسین عليه السّلام فرود آمدید! أَشْهَدُ أَنَّكُمْ أَقَمْتُمُ الصَّلَاةَ وَ آتَیتُمُ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَیتُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ جَاهَدْتُمُ الْمُلْحِدِینَ گواهی می دهم كه شما نماز را بر پا داشته، زكات پرداختید، امر به معروف و نهی از منكر كردید و با ملحدان جهاد نمودید؛  وَ عَبَدْتُمُ اللَّهَ حَتَّى أَتَاكُمُ الْیقِینُ وَ الَّذِی بَعَثَ مُحَمَّداً بِالْحَقِّ لَقَدْ شَارَكْنَاكُمْ فِیمَا دَخَلْتُمْ فِیهِ و خدا را پرستیدید تا آنكه یقین شما را فرا رسید. سوگند به خدایی كه محمد را به حق فرستاد، ما در راهی كه شما رفتید شریك شمائیم .

عطیه گوید: به جابر گفتم كه ما چگونه با آنان شریكیم كه نه دشتی پیمودیم و نه از بلندی و كوه فرا رفتیم و نه شمشیر زدیم، در حالی كه اینان سر از پیكرهایشان جدا شد، فرزندانشان یتیم گشتند و همسرانشان بیوه شدند؟

جابر گفت: ای عطیه! از حبیبم رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم شنیدم كه می فرمود: مَنْ أَحَبَّ قَوْماً حُشِرَ مَعَهُمْ وَ مَنْ أَحَبَّ عَمَلَ قَوْمٍ أُشْرِكَ فِی عَمَلِهِمْ هر كس گروهی را دوست بدارد با آنان محشور می شود و هر كس ‍ كار عده ای را دوست بدارد در عمل آنان شریك است.' سپس گفت: سوگند به آنكه محمد صلى الله عليه وآله وسلم را به حق به پیامبری فرستاد، نیت ما و نیت یارانم همان است كه حسین عليه السّلام و اصحابش داشتند.    

آنگاه جابر از عطیه خواست كه او را به طرف خانه هاي كوفیان ببرند. عطیه گوید: چون مقداري راه رفتیم، جابر به من گفت 'عطیه ! آیا به تو وصیتی بكنم ؟ فكر نمي كنم پس از این سفر، دیگر تو را ببینم. دوستدار آل محمد صلى الله عليه وآله وسلم را دوست بدار تا وقتي در دوستي باقي اند. دشمن آل محمد صلى الله عليه وآله وسلم را نیز تا وقتي دشمن اند، دشمن بدار، هر چند اهل نماز و روزه بسیار باشند.

آنگاه جابر گفت: با دوستدار آل محمد صلى الله عليه وآله وسلم مدارا پیشه كن. آنان هر چند به خاطر گناهان بسیار بلغزند اما گام دیگرشان با محبت این خاندان ثابت می ماند. دوستدار آل محمد صلى الله عليه وآله وسلم به بهشت بر می گردند و دشمنانشان به دوزخ.

بشارة المصطفى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ شَهْرَيَارَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْبُرْسِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ الْقُرَشِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ حُمْرَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الْمُقْرِي عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْإِيَادِيِّ عَنْ عُمَرَ بْنِ مُدْرِكٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زِيَادٍ الْمَكِّيِّ عَنْ جَرِيرِ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ عَنِ الْأَعْمَشِ عَنْ عَطِيَّةَ الْعَوْفِيِّ قَالَ: خَرَجْتُ مَعَ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِيِّ رَحِمَهُ اللَّهُ زَائِرَيْنِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع فَلَمَّا وَرَدْنَا كَرْبَلَاءَ دَنَا جَابِرٌ مِنْ شَاطِئِ الْفُرَاتِ فَاغْتَسَلَ ثُمَّ ائْتَزَرَ بِإِزَارٍ وَ ارْتَدَى بِآخَرَ ثُمَّ فَتَحَ صُرَّةً فِيهَا سُعْدٌ فَنَثَرَهَا عَلَى بَدَنِهِ ثُمَّ لَمْ يَخْطُ خُطْوَةً إِلَّا ذَكَرَ اللَّهَ حَتَّى إِذَا دَنَا مِنَ الْقَبْرِ قَالَ أَلْمِسْنِيهِ فَأَلْمَسْتُهُ فَخَرَّ عَلَى الْقَبْرِ مَغْشِيّاً عَلَيْهِ فَرَشَشْتُ عَلَيْهِ شَيْئاً مِنَ الْمَاءِ فَأَفَاقَ ثُمَّ قَالَ يَا حُسَيْنُ ثَلَاثاً ثُمَّ قَالَ حَبِيبٌ لَا يُجِيبُ حَبِيبَهُ ثُمَّ قَالَ وَ أَنَّى لَكَ بِالْجَوَابِ وَ قَدْ شُحِطَتْ أَوْدَاجُكَ عَلَى أَثْبَاجِكَ «2» وَ فُرِّقَ بَيْنَ بَدَنِكَ وَ رَأْسِكَ فَأَشْهَدُ أَنَّكَ ابْنُ النَّبِيِّينَ وَ ابْنُ سَيِّدِ الْمُؤْمِنِينَ وَ ابْنُ حَلِيفِ التَّقْوَى وَ سَلِيلُ الْهُدَى وَ خَامِسُ أَصْحَابِ الْكِسَاءِ وَ ابْنُ سَيِّدِ النُّقَبَاءِ وَ ابْنُ فَاطِمَةَ سَيِّدَةِ النِّسَاءِ وَ مَا لَكَ لَا تَكُونُ‏ هَكَذَا وَ قَدْ غَذَّتْكَ كَفُّ سَيِّدِ الْمُرْسَلِينَ وَ رُبِّيتَ فِي حَجْرِ الْمُتَّقِينَ وَ رَضَعْتَ مِنْ ثَدْيِ الْإِيمَانِ وَ فُطِمْتَ بِالْإِسْلَامِ فَطِبْتَ حَيّاً وَ طِبْتَ مَيِّتاً غَيْرَ أَنَّ قُلُوبَ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرُ طَيِّبَةٍ لِفِرَاقِكَ وَ لَا شَاكَّةٍ فِي الْخِيَرَةِ لَكَ «1» فَعَلَيْكَ سَلَامُ اللَّهِ وَ رِضْوَانُهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ مَضَيْتَ عَلَى مَا مَضَى عَلَيْهِ أَخُوكَ يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا ثُمَّ جَالَ بِبَصَرِهِ حَوْلَ الْقَبْرِ وَ قَالَ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَيُّهَا الْأَرْوَاحُ الَّتِي حَلَّتْ بِفِنَاءِ الْحُسَيْنِ وَ أَنَاخَتْ بِرَحْلِهِ أَشْهَدُ أَنَّكُمْ أَقَمْتُمُ الصَّلَاةَ وَ آتَيْتُمُ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ جَاهَدْتُمُ الْمُلْحِدِينَ وَ عَبَدْتُمُ اللَّهَ حَتَّى أَتَاكُمُ الْيَقِينُ وَ الَّذِي بَعَثَ مُحَمَّداً بِالْحَقِّ لَقَدْ شَارَكْنَاكُمْ فِيمَا دَخَلْتُمْ فِيهِ قَالَ عَطِيَّةُ فَقُلْتُ لِجَابِرٍ وَ كَيْفَ وَ لَمْ نَهْبِطْ وَادِياً وَ لَمْ نَعْلُ جَبَلًا وَ لَمْ نَضْرِبْ بِسَيْفٍ وَ الْقَوْمُ قَدْ فُرِّقَ بَيْنَ رُءُوسِهِمْ وَ أَبْدَانِهِمْ وَ أُوتِمَتْ أَوْلَادُهُمْ وَ أَرْمَلَتِ الْأَزْوَاجُ فَقَالَ لِي يَا عَطِيَّةُ سَمِعْتُ حَبِيبِي رَسُولَ اللَّهِ ص يَقُولُ مَنْ أَحَبَّ قَوْماً حُشِرَ مَعَهُمْ وَ مَنْ أَحَبَّ عَمَلَ قَوْمٍ أُشْرِكَ فِي عَمَلِهِمْ وَ الَّذِي بَعَثَ مُحَمَّداً بِالْحَقِّ نَبِيّاً إِنَّ نِيَّتِي وَ نِيَّةَ أَصْحَابِي عَلَى مَا مَضَى عَلَيْهِ الْحُسَيْنُ وَ أَصْحَابُهُ خُذُوا بِي نَحْوَ أَبْيَاتِ كُوفَانَ فَلَمَّا صِرْنَا فِي بَعْضِ الطَّرِيقِ فَقَالَ لِي يَا عَطِيَّةُ هَلْ أُوصِيكَ وَ مَا أَظُنُّ أَنَّنِي بَعْدَ هَذِهِ السَّفْرَةِ مُلَاقِيكَ أَحِبَّ مُحِبَّ آلِ مُحَمَّدٍ مَا أَحَبَّهُمْ وَ أَبْغِضْ مُبْغِضَ آلِ مُحَمَّدٍ مَا أَبْغَضَهُمْ وَ إِنْ كَانَ صَوَّاماً قَوَّاماً وَ ارْفُقْ بِمُحِبِّ آلِ مُحَمَّدٍ فَإِنَّهُ إِنْ تَزِلَّ لَهُمْ قَدَمٌ بِكَثْرَةِ ذُنُوبِهِمْ ثَبَتَتْ لَهُمْ أُخْرَى بِمَحَبَّتِهِمْ فَإِنَّ مُحِبَّهُمْ يَعُودُ إِلَى الْجَنَّةِ وَ مُبْغِضَهُمْ يَعُودُ إِلَى النَّار« بشارة المصطفى ص 82؛ بحار الأنوار، المجلسي ،ج‏65،ص:131 »